تاثیر احساس و تجربه بر تصمیم گیری ها

فرض کنید دارید برای یک قرارداد (مثلا یک قرارداد اجتماعی مثل ازدواج) تصمیم میگیرید. گزینه هایی را در نظر دارید. و میخواهید از بین آنها یکی را انتخاب کنید.

حالا فرض کنید با یکی از گزینه ها به یک جلسه میروید. یا اینکه اصلا به جلسه ای نمیروید. اما در ذهنتان به برخوردها و معاشرت هایی که داشته اید می اندیشید. به یاد می آورید و مرور میکنید یک ملاقاتی را که با فرد مورد نظر و جمع دوستان و یا فامیلش داشته اید.

آن جلسه به این ترتیب است (یا بوده است):

میروید بیرون، خوش میگذرد. همین. 

به شما خوش میگذرد. اگر هم بپرسند که از چی خوشتان آمده شاید نتوانید بگویید. بلکه فقط میدانید که کلیت ملاقات، عالی بوده است.

هیچ چیزی که ناجور باشد یا توی ذوق بزند یا غیرطبیعی به نظر برسد وجود ندارد. هیچ چیزی که بتوانید بگویید به خاطر این خوش گذشت وجود ندارد.

بلکه خوش گذشتن و عالی بودن صفتی است که بیشتر میتوانید به کل ملاقات نسبت دهید.

حالا که یک هفته از آن ملاقات میگذرد میخواهید گزینه هایتان را به صورت "منطقی" بررسی کنید.

نمیتوانید.

چرا؟

چون شما از ملاقات با شخص الف فقط یک تجربه ی مثبت و عالی در ذهن دارید. نمیتوانید آن را با بقیه مقایسه کنید و اگر هم بتوانید مقایسه کنید، منطقی نیست که این کار را کنید.

کسی که مدیریت و طراحی تجربه را بلد باشد، manipulation هم بلد باشد و علاوه بر آن، اخلاق هم برایش خیلی اهمیت نداشته باشد یا حداقل برای خودش یک توجیه اخلاقی داشته باشد، میتواند یک تجربه ی عالی را برای ما رقم بزند. طوری که نتوانیم تشخیص دهیم از کجا خوردیم چی شد که دل دادیم و در دام فرد افتادیم.

به عنوان مثالی ضعیف ولی جالب از چنین طراحی تجربه ای، رابرت گرین نویسنده کتاب "48 قانون قدرت" با طراحی یک مهمانی توانست دل دختری که میخواهد با وی ازدواج کند را به دست بیاورد.

همه ی این مدیریت کردن تجربه اگر با صداقت باشد و خیرخواهانه، میتواند در بلند مدت هم تداوم پیدا کند. مثل زن و شوهری که در هر لحظه هر کدامشان سعی در بهبود رابطه و ایجاد بهترین حس و تجربه ممکن در طرف مقابل هستند.

اما اگر مدیریت تجربه بر پایه ی صداقت نباشد و به هر حال چه به صورت کلامی چه به صورت غیرکلامی و با صحنه سازی چه به صورت احساسی، سعی در ایجاد تجربه ای به دور از واقعیت موجود کند، به هر حال روزی رسوا خواهد شد. چون فیلم بازی کردن انرژی زیادی میگیرد و صرف کردن انرژی زیاد در بلند مدت انسان را مستهلک میکند و بالاخره خود واقعی و تجربه واقعی خود را نمایان میکند.